Mowa pszczół. Więcej niż taniec.

Tautz Jurgen

Opis:

Autor „Fenomenu pszczół miodnych” wyjaśnia, w jaki sposób pszczoły się komunikują.
Ekscytujące i zaskakujące odkrycia dotyczące komunikacji pszczół, które zmieniają dotychczasową wiedzę.

W historii badań nad pszczołami naukowcy zagłębili się w wewnętrzne funkcjonowanie rodzin pszczół i dowiedzieli się wiele o zachowaniu zwierząt. Szczególną sławę zyskał taniec zwiadowczyń informujących o pożytku. Jednak najnowsze odkrycia pokazują, że pszczoły są owadami społecznymi, które komunikują się ze sobą nawet poza ulem.
Książka zarówno dla laików, jak i profesjonalistów, w której najbardziej znany niemiecki badacz pszczół Jürgen Tautz rzuca świeże spojrzenie na fascynujący język tańca oraz wyjaśnia inne ekscytujące zjawiska w wymianie informacji między pszczołami.

Autor bestsellerowej książki „Fenomen pszczół miodnych”

„Mowa pszczół. Więcej niż taniec” jako pierwsza w pełni podsumowuje komunikację między pszczołami. Chociaż biologia komunikacji w badaniach nad pszczołami skupiała się dotychczas głównie na komunikacji w ulu, ta książka skupia się również na tym, jak pszczoły komunikują się poza ulem. Czytelnik dowiaduje się także, jakie kroki podejmują nowe pszczoły, aby dotrzeć do miejsca żerowania, które pszczoła zbieraczka reklamuje swoim tańcem.

Książka analizuje stan prac opublikowanych na temat tańca pszczół na przestrzeni ostatnich 100 lat i porządkuje jego podstawowe elementy w nadrzędną koncepcję. Ponadto historyczny przegląd historii badań nad „językiem pszczół” wyjaśnia, dlaczego do dziś przetrwały pewne sprzeczne i niekompletne hipotezy.

Świeże spojrzenie na jedno z najbardziej niezwykłych osiągnięć behawioralnych w królestwie zwierząt.

Spojrzenie na sprawy z nowej perspektywy prowadzi do nieznanych wcześniej spostrzeżeń. Jednocześnie ta nowa perspektywa pokazuje wyraźnie, jak duże są jeszcze luki w naszej wiedzy na temat języka pszczół i jakie prace badawcze należy rozpocząć, aby pewnego dnia uzupełnić obraz jednego z najbardziej niezwykłych osiągnięć behawioralnych u zwierząt Królestwo.

Sprawdź co na temat książki pisze Piotr Nowotnik:

Mowa pszczół więcej niż taniec jest szczególną i unikalną pozycją na rynku polskim. Ta książka to zbiór niepublikowanych dotąd badań, analiz i wniosków wielu naukowców żyjących na przełomie wieków, począwszy od Arystotelesa. Autor w dogłębny i szczegółowy sposób przedstawia, porównuje, cytuje oraz wyciąga zaskakujące, niezwykłe wnioski z badań wielu interdyscyplinarnych zespołów naukowców. Z książki możemy dowiedzieć się jak ciekawe pomysły badawcze i innowacyjne techniki wraz z narzędziami pomiarowymi były przez nich wdrażane. Przykładem i pewnym osiągnięciem było zastosowanie szklanych uli do obserwacji rodzin przez Renie Antoine Ferehault’a, komparatywne użycie metod zaczerpniętych z badań ornitologicznych jak i technik radarowych. Autor w sposób przekonujący posługuje się wynikami, biegle władając najnowszą i najbardziej zaktualizowaną wiedzą o tych owadach. To pokazuje jak niewiele jeszcze wiemy o biologii rodzin pszczoły miodnej. Po raz kolejny potwierdza się fakt, że wiedza ewoluuje, a pewne przekonania w pszczelarstwie stale ulegają licznym zmianom. My, pszczelarze, musimy nadążyć i się do nich dostosować, a wiedzę nieustannie aktualizować wraz z napływającymi, kolejnymi doniesieniami naukowymi czy biorąc udział w szkoleniach. Tylko w ten sposób sztuka pszczelarstwa w Polsce jak i na świecie ma prawo przetrwać. W odróżnieniu od wielu innych, wysłużonych już publikacji omawiających tradycyjnie podstawowe procesy zachodzące pomiędzy robotnicami pszczoły miodnej w obrębie ula, dzieło prof. Jurgena Tautza to pierwsze opracowanie, które ukazuje w tak szerokim zakresie jak pszczoły komunikują się i współgrają w środowisku poza ulem. Lektura ta jest zbiorem najnowszych badań, obserwacji i interpretacji dotykających złożonych zagadnień behawioryzmu wśród robotnic pszczoły miodnej na linii pożytek – gniazdo.
Zaskakujący jest rys historyczny. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że odkrycie zapylania kwiatów przez pszczoły zawdzięczamy badaczowi Christianowi Konradowi Prengelowi czy, że zjawisko zapładniania matek pszczelich odkrył niewidomy badacz Francois Huber. Możemy się też dowiedzieć, że pierwsze doniesienia o tańcu i radości robotnic w „Dobrych ulach” przejawiającej się ruchem skrzydełkami i specjalnymi zachowaniami jak na przykład lot brzęczący odkrył proboszcz Johann Christ.
Nie brakuje momentów zabawnych, na przykład kiedy proboszcz J. Christ ze śmiechem opisuje jak pszczoła tańczy wśród smutnych, poważnie siedzących i bezczynnych robotnic, „rozśmieszając” kolejne skupiska pszczół na plastrach. Autor zdobył i zweryfikował wiele źródeł by uzyskać te wszystkie informacje. Z ogromnym nakładem pracy uporządkował istniejące dane, wskazując na luki w dotychczas przekazywanej wiedzy. Nie zdawaliśmy sobie sprawy z tego, jak wiele dzieje się poza ulem, jak pszczoły wabią się i zachęcają do poszukiwania pożytku przy użyciu innych mechanizmów niż standardowy taniec. Okazuje się, że dotarcie roju do nowego lokum w czasie rójki nie jest tak oczywiste i proste jak by się mogło wydawać, wiąże się to z większym nakładem pracy zwiadowczyń. Tautz zwraca uwagę na elementy, nad którymi nikt wcześniej się nie pochylił, między innymi skupia się na gruczole Nasonowa czy podkreśla rolę geraniolu w komunikacji robotnic.
Tak liczne odkrycia i przełamywanie tajemnic prowokują wręcz do wykorzystania sztucznej inteligencji czy zbudowania narzędzi pozwalających lepiej wabić pszczoły do zapylania pożytków, w tym rozmaitych upraw. Duże wrażenie wywołał na mnie fakt, że żadne atrapy ani sztuczne pszczoły czy RoboBee, pomimo zaawansowanych technologii w XXI wieku, nie będą w stanie zastąpić pszczoły miodnej ani z nią współpracować czy werbować do pożytku, co jasno pokazują odkrycia Tautza.
Dzieło to, oddane nam pszczelarzom jest prawdziwą ucztą dla wszystkich miłośników pszczelarstwa. Nie zmarnujmy tej wiedzy, bo nie jest ona zastrzeżona tylko dla entomologów czy szerszego grona naukowego. Polecam!

Sprawdź co na temat książki uważa Dr Paweł Migdał:

Znaczna część literatury skupia się na opisywaniu zjawiska tańca pszczelego jako narzędzie do komunikowania się wewnątrz rodziny pszczelej. „Mowa pszczół” to książka, która temat komunikacji traktuje znacznie szerzej i zawiera odważne stwierdzenia dotyczące złożoności tego procesu. Ponadto bierze pod uwagę czynniki, które mogą wpływać na przekazywanie informacji między robotnicami wewnątrz rodziny pszczelej. Co również bardzo ważne opisuje to co się dzieje poza ulem. Dzięki takiemu podejściu czytelnik zyskuje kompleksową wiedzę, która jest przedstawiona w przyjazny sposób. Książka ta na wstępie opisuje proste doświadczenia wyjaśniające podstawowe zagadnienia mechanizmów komunikacji w rodzinach pszczelich, później zagłębiając się w tę tematykę.

Tautz fantastycznie wplata wątki z różnych dziedzin nauki w treść książki, czyniąc książkę jeszcze ciekawszą. Dzięki temu  stanowi ona świetny przewodnik po tych trudnych zagadnieniach, jednocześnie mobilizując czytelnika do zadawania pytań i obserwacji pszczół. Myślę, że może ona stanowić ciekawą lekturę dla pszczelarzy z różnym stopniem zaawansowania ale też osób zainteresowanych szeroko rozumianymi naukami przyrodniczymi.

ilość stron: 202
okładka: miękka
autor: Jurgen Tautz

ISBN 590-3-94941-029-7