Jedną z ważnych prac pasiecznych jest przetapianie wosku pszczelego. Zastosowań tej pszczelej wydzieliny jest wiele, dlatego naturalny wosk na rynku jest trudno dostępny. Pszczelarz chcąc być samowystarczalnym może go wytopić we własnym zakresie. Koniecznością dla pszczelarzy, którzy chcą produkować własną węzę, świece czy kosmetyki jest zatem topienie wosku. Dodatkowo dzięki temu zmniejsza się ilość odpadów w pasiece.

W temperaturze pokojowej wosk pszczeli to ciało stałe. Kolor wosku od niemal białego, przez kremowy i żółty, do ciemno brązowego zależy w dużej mierze od wieku plastrów z których został pozyskany. Normy jakości wosku pszczelego są opisane w PN-R-78890 „Wosk pszczeli”.

Temperatura topnienia wosku wynosi 62°C a przy 120°C staje się klarowny. Wytop wosku przebiega w dwóch etapach. Pierwszy polega na wytapianiu wosku z plastrów pszczelich, drugi etap na klarowaniu pozyskanego wosku. W profesjonalnych pasiekach i zakładach produkujących węzę pszczelą wosk poddaje się sterylizacji w specjalnie do tego przeznaczonych urządzeniach zwanych autoklawami.

Narzędzia, które służą pomocą przy pierwszym działaniu nazywane są topiarkami. Istnieje wiele sposobów wytapiania wosku jak też różnego rodzaju urządzenia do tego służące, każda opcja ma swoje zalety i wady. Możemy między innymi wyróżnić topiarki: słoneczne, elektryczne, gazowe lub na paliwo stałe w zależności od rodzaju pobieranej energii.

Najbardziej podstawową oraz tanią opcją jest topiarka słoneczna. Swoją prostą budową i łatwym sposobem użytkowania idealnie nadaje się do mniejszych pasiek. Topiarka ma kształt skrzyni ze szklaną lub przezroczystą sztuczną pokrywą, przez którą docierają promienie słoneczne i wytapiają wosk z ramek. Jest lekka, więc można postawić ją w każdym miejscu gdzie dociera słońce. To urządzenie jednak spełnia swoje zadanie jedynie gdy jest słonecznie, co czasem może być uciążliwe. Czas topienia w zależności od pogody może się wydłużać lub skracać. Nie da się dokładnie zaplanować pracy z topiarką tego rodzaju. Istnieją wersje topiarek słonecznych z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi uruchamianymi w razie braku słońca co rozwiązuje ten problem.

Topiarki elektryczne są wygodne i bardziej wydajne od topiarek słonecznych. Korzystanie z nich jest uwarunkowane dostawą prądu i wiąże się z kosztami ponoszonymi podczas użytkowania energii elektrycznej.

Topiarki parowe jak z nazwy wynika używają pary wodnej. Ta powstaje poprzez podgrzanie wody znajdującej się na dnie lub między podwójnymi ściankami pojemnika na woszczynę są też modele zasilane para wodna wytwarzana w specjalnych urządzeniach zwanych wytwornicami pary. Para następnie przechodzi przez wewnętrzne otwory topiarki i topi wosk zawarty w woszczynie. W niektórych topiarkach parowych dodatkowo działa para wodna przy zwiększonym ciśnieniu co zwiększa wydajność i ilość pozyskanego wosku. Zwiększone ciśnienie można uzyskać w dostosowanych do tego szczelnie zamkniętych topiarkach lub przez działanie mechaniczne stosując tzw. prasę do wosku, albo poprzez działanie siły odśrodkowej w topiarkach obrotowych.

Topiarki parowe mogą mieć zasilanie elektryczne, na paliwo stałe lub gazowe. Topiarka z palnikiem gazowym jest dobra dla średnich i dużych pasiek. Ma wysoką wydajność oraz prostą budowę. Działa na tej samej zasadzie co topiarki parowe, jednak źródłem ciepła jest palnik gazowy. Większość topiarek gazowych na całe ramki daje dodatkową możliwość dezynfekowania ramek roztworem sody kaustycznej.

Urządzeniami ułatwiającymi pozyskanie i przygotowanie wosku do przetopu są wytłaczarki oraz separatory wosku;

Wytłaczarki do odsklepin nie służą bezpośrednio do topienia wosku, ale są bardzo przydatne w procesie przygotowaniu go do przetopienia, zwłaszcza w średnich i dużych pasiekach. Te urządzenia mogą osiągać duże wydajności nawet przekraczające 200 kg/h. Proces oddzielania miodu od wosku odbywa się wewnątrz perforowanego cylindra, gdzie obracający się moduł separująco-prasujący wyciska miód przez otwory, który następnie spływa na cedzidło. Wosk jest prasowany przez ślimak wewnątrz urządzenia i zbierany w podstawionym naczyniu, gotowy do topienia.

Separatory działają na zasadzie siły odśrodkowej, podobnie jak miodarki. W zewnętrznym bębnie umieszczony jest kosz z odsklepinami. Po wywirowaniu miodu w separatorze, pozostaje jeszcze wosk, który można przetopić w urządzeniach specjalnie do tego przeznaczonych. Separator pełni również rolę uzupełniającą w oczyszczaniu miodu, filtrując go. Jednak nie jest przeznaczony do przetapiania plastrów, co jest możliwe w oddzielnych urządzeniach.

Istnieje wiele bardzo wiele różnych urządzeń do wytopu wosku; od najprostszych często konstruowanych samodzielnie przez pszczelarzy do w pełni profesjonalnych urządzeń charakteryzujących się bardzo dużą wydajnością. Każdy pszczelarz ma możliwość doboru topiarki odpowiedniej do swoich potrzeb niezależnie od tego czy prowadzi małą pasiekę amatorską czy wielka pasiekę zawodową.